Giới thiệu
Các phương pháp dạy học truyền thống dựa trên việc truyền đạt kiến thức thụ động không giúp sinh viên các ngành kỹ thuật hình thành được những năng lực và kỹ năng cần thiết cho công việc và cuộc sống hiện đại. Do đó, các tổ chức giáo dục đại học cần phải hiện đại hóa phương pháp dạy học, ứng dụng các mô hình học tập tích cực trong đó sinh viên là chủ thể chính tham gia các hoạt động học tập một cách độc lập, hợp tác để khám phá kiến thức và hình thành các năng lực học tập bậc cao hơn như phân tích, tổng hợp và đánh giá.
Học theo dự án và học dựa trên vấn đề (Project-based/Problem-based learning - PBL) là phương pháp học chủ động và lấy người học làm trung tâm, trong đó sinh viên tích lũy kiến thức và phát triển năng lực, kỹ năng thông qua việc giải quyết các vấn đề, thường dựa trên các tình huống thực tế, theo một quy trình cụ thể. Đối với sinh viên các ngành kỹ thuật và công nghệ, phương pháp PBL giúp cải thiện đáng kể các năng lực và kỹ năng như: tư duy phê phán, khả năng sáng tạo, chiến lược giải quyết vấn đề, hợp tác nhóm, quản lý nguồn lực, khả năng giao tiếp, kinh doanh và hòa nhập với xã hội.
Dự án ALIEN xây dựng, triển khai và đánh giá phương pháp học tích cực (học theo dự án và học dựa trên vấn đề) trong đào tạo bậc đại học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). Phương pháp PBL được sử dụng trong dự án để phát triển năng lực và kỹ năng của sinh viên theo yêu cầu của ngành và giúp sinh viên dễ dàng hòa nhập vào môi trường làm việc sau khi tốt nghiệp. Trong dự án ALIEN, phương pháp PBL được triển khai một cách toàn diện tại các trường thành viên bao gồm: thiết kế nội dung bài giảng và phương pháp sư phạm; triển khai các phòng thực hành theo mô hình PBL; xây dựng các công cụ phần mềm trực tuyến hỗ trợ mô hình PBL (PBL-Platform); đào tạo giảng viên để triển khai mô hình PBL suôn sẻ tại các trường thành viên. 
Dự án ALIEN có sự tham gia của 17 cơ sở đào tạo từ 10 quốc gia ở châu Âu và châu Á như: Hy Lạp, Bồ Đào Nha, Estonia, Bulgaria, Anh, Pakistan, Campuchia, Việt Nam, Nepal và Malaysia. Việc triển khai rộng rãi sẽ đảm bảo dự án có được những thông tin tích hợp từ các môi trường văn hóa, giáo dục và kinh tế đa dạng từ đó xác định được cách triển khai mô hình PBL phù hợp nhất tại các cơ sở đào tạo để chuẩn bị tốt hơn cho sinh viên khi tham gia vào thị trường lao động.
Mục tiêu
+ Mục tiêu chính của dự án ALIEN là cải thiện chất lượng giáo dục đại học các ngành khoa học, công nghệ thông qua việc triển khai các mô hình học tập tích cực như học theo dự án và học dựa trên vấn đề để tạo ra môi trường học tập hiệu quả, sát với thực tiễn từ đó phát triển năng lực và kỹ năng của sinh viên theo yêu cầu của ngành.
+ Dự án ALIEN sẽ xây dựng và thiết kế một tập các dự án và vấn đề xuất phát từ thực tiễn và có liên quan đến các khái niệm khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). Dữ liệu này có thể được sử dụng để giảng dạy nhiều môn học trong ngành kỹ thuật, công nghệ theo mô hình PBL.
+ Dự án ALIEN sẽ xây dựng và thiết kế các công cụ phần mềm để hình thành một môi trường học tập ảo cho giảng viên và sinh viên các trường thành viên. Môi trường này cho phép người dùng thử nghiệm, cộng tác và giao tiếp trong một cộng đồng học tập mở và đa quốc gia.
+ Dự án ALIEN sẽ triển khai mô hình học tập PBL tại 17 cơ sở giáo dục ở 10 quốc gia thuộc Châu Âu và Châu Á với hơn 20 khóa học được giảng dạy bởi hơn 50 giảng viên và học bởi trên 1000 sinh viên.
Kết quả
+ Báo cáo phân tích thực trạng ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực trong đào tạo bậc đại học các ngành kỹ thuật, công nghệ tại các quốc gia và trường thành viên của dự án.
+ Chiến lược và kế hoạch dài hạn để triển khai các phương pháp dạy học tích cực tại mỗi trường thành viên của dự án.
+ Mô hình triển khai phương pháp PBL tại mỗi trường thành viên.
+ Phòng thực hành giảng dạy theo phương pháp PBL tại mỗi trường thành viên ở châu Á.
+ Nền tảng phần mềm cho phép tạo mới, lưu trữ, chia sẻ và tái sử dụng các dự án/vấn đề trong nhiều môn học khác nhau. Hình thành cộng đồng người dùng đa quốc gia gồm các nhà nghiên cứu, giáo viên và học viên để thảo luận chia sẻ kinh nghiệm về học tập tích cực.
+ Tập hợp các vấn đề, trò chơi mô phỏng thực tế và các hướng dẫn sư phạm tương ứng thể hiện các tình huống học tập theo mô hình PBL, có thể truy cập thông qua nền tảng trực tuyến của dự án ALIEN.
+ Các giáo viên được đào tạo và chuẩn bị sẵn sàng để triển khai phương pháp PBL.
Hoạt động chính
Các hoạt động chính của dự án được chia thành 07 gói công việc (Work Package – WP) như sau:
+ WP1: Các hoạt động chuẩn bị cho dự án và khởi động dự án
+ WP2: Phân tích hiện trạng. Đặc tả và thiết kế các mô hình triển khai phương pháp PBL tại từng trường thành viên
+ WP3: Triển khai thực tế phương pháp PBL tại các trường thành viên
+ WP4: Thiết kế và triển khai các công cụ hỗ trợ. Xây dựng cộng đồng người dùng
+ WP5: Truyền thông, khai thác và chuyển giao kết quả
+ WP6: Các hoạt động quản lý dự án
+ WP7: Các hoạt động giám sát và đảm bảo chất lượng của dự án
Thông tin khác
+ Trang web của dự án (tiếng Anh): http://projectalien.eu/
+ Nền tảng trực tuyến của dự án (tiếng Anh): https://virtual-campus.eu/alien/
+ Thông tin liên hệ:
- Ông Nguyễn Xuân Thắng – Điều phối viên dự án tại Trường Đại học Hà Nội;
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
- Bà Đinh Thị Minh Nguyệt – Thành viên dự án tại Trường Đại học Hà Nội;
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
